کمپرسور چیست؟

کُمپرِسور یا متراکم‌کننده (به انگلیسی: Compressor) یک دستگاه مکانیکی است که با کاهش حجم گازها، فشار آن‌ها را افزایش می‌دهد. در برخی دستگاه‌ها و ماشین‌آلات، کمپرسورها هوا را فشرده کرده و به قسمت احتراق می‌فرستند.

از کمپرسورها برای فشرده‌کردن گازها استفاده می‌شود. در حقیقت کمپرسورها با صرف انرژی مکانیکی، سیال را با سرعت به درون خود مکیده، آن را فشرده می‌کنند. در اثر این عملیات، دمای گازی که فشرده می‌شود نیز افزایش می‌یابد. معمولاً گاز پرفشار خروجی از کمپرسورها را از یک سیستم خنک‌کننده عبور می‌دهند تا دمای گاز کاهش یابد. انواع گوناگونی از کمپرسور وجود دارد که برای مصارف صنعتی و عمومی طراحی شده‌اند. کمپرسور هوا گونه ای از کمپرسورها می‌باشد.

کمپرسور یکی از دستگاه های مکانیکی می باشد که امروزه به دلیل کاربرد فراوان به آنها در اصطلاح اسب بار کش صنایع می گویند. این ماشین پر ارزش در زمینه های مختلف از صنعت گرفته تا پزشکی، لوازم خانگی و غیره کاربرد دارد. در واقع کمپرسور برای فشرده کردن گاز یا مایعات استفاده می شود عملکرد کمپرسورها به این صورت می باشد که با صرف انرژی مکانیکی فراوانی، گاز را با سرعت به درون خود مکیده و سپس آنرا فشرده می‌سازند. در اثر این عمل، دمای گازی که فشرده می‌شود نیز افزایش می‌یابد. معمولاً گاز پر فشار خروجی از کمپرسورها را از یک سیستم خنک‌کننده عبور می‌دهند تا دمای گاز دوباره به حد معمولی باز گردد. انواع گوناگونی از کمپرسور وجود دارد که برای مصارف صنعتی و عمومی طراحی شده‌اند.

اجزای کمپرسورها

کمپرسورها اجزا و لوازم یدکی متعددی دارند که هر یک وظیفه ای را در کل فرایند متراکم سازی گاز بر عهده دارند. مثلا سیلندر یا هواساز؛ که مهمترین عضو این مجموعه است و در واقع مسئول عمل اصلی فشرده سازی است. گفتیم که در انواع مختلف کمپرسور، تعداد سیلندرها متفاوت است. وجود هر گونه صدا و  لرزش در کار دستگاه کمپرسور به سیلندر آن مربوط می شود و برای رفع این عیوب باید سیلندر را ترمیم یا تعویض کرد.

یکی دیگر از اجزای کمپرسورها دینام یا الکتروموتور است. در واقع کار دینام تامین انرژی اولیه ی لازم برای کار دستگاه کمپرسور می باشد که همانطور که گفته شد این انرژی از نوع حرکتی یا مکانیکی است. کیفیت دینام هم بر کار دستگاه تاثیر زیادی دارد. البته در برخی کمپرسورها از انواع توربین برای تامین نیروی اولیه استفاده می شود؛ استفاده از الکتروموتور یا توربین بستگی به قدرت کمپرسور دارد.